“Onderschat nooit hoe belangrijk de functie van je handen is. Zelfs een klein letsel kan behoorlijk beperkende gevolgen hebben.” Dat is het advies van hand-/ergotherapeute Tessa Verhelst, werkzaam bij het Zeeuws Hand & Pols Centrum. Ze vertelt in dit interview meer over haar werk en waarom ze het met zoveel liefde doet.
Hoe ben je bij het Hand & Pols Centrum terechtgekomen?
“Nadat ik was afgestudeerd als ergotherapeut, ben ik in 2021 via een uitzendbureau bij het Hand & Pols Centrum in Goes gaan werken. Ik wilde graag een werkveld waar ik mij op iets specifieks kon richten en mijzelf kon specialiseren. Het Zeeuws Hand & Pols Centrum bood me de perfecte kans om verder te groeien.”
Welke patiënten behandel je?
“We zien veel verschillende patiënten binnen het Hand & Pols Centrum, variërend van jong tot oud, met verschillende soorten letsel, waaronder breuken of peesletsel, maar ook met aandoeningen zoals artrose of Dupuytren. Wanneer mensen bij ons komen, is de belasting en belastbaarheid van de hand(en) volledig uit balans geraakt. Ons doel is om dit zo optimaal mogelijk te herstellen.”
Hoe ziet een revalidatietraject eruit?
“De patiënten worden doorverwezen door een medisch specialist of de huisarts. Het eerste consult, ofwel de intake, vindt plaats met twee handtherapeuten bestaande uit een ergotherapeut en een fysiotherapeut. Tijdens dit consult wordt ook een klinisch onderzoek uitgevoerd, bestaande uit diverse testen. Vervolgens stellen we een behandelplan op waarbij we de best mogelijke mix van fysio- en ergotherapie toepassen, afhankelijk van de behoeften van de patiënt. Een revalidatiearts is betrokken bij elk revalidatietraject, waarbij de voortgang regelmatig wordt geëvalueerd en indien nodig bijgestuurd, in samenspraak met de patiënt.”
Welke rol heeft de fysiotherapeut en welke rol heeft de ergotherapeut?
“Als handtherapeuten doen we allebei hetzelfde. Echter, vanuit de discipline waarin we opgeleid zijn, kijken we anders naar de problematiek. De fysiotherapeut richt zich meer op de anatomie en de spieren van de hand en zal met behulp van oefentherapie de spierkracht verbeteren. De ergotherapeut kijkt hoe de patiënt de hand bij dagelijkse activiteiten belast en hoe die belasting waar nodig verminderd of opgeheven kan worden. Dat kan bijvoorbeeld door de patiënt te laten zien hoe hij zijn hand op een andere manier kan inzetten bij bepaalde activiteiten en hoe hij hulpmiddelen kan gebruiken. Er zit veel overlap in onze werkzaamheden want, zoals gezegd, als handtherapeut doen we beide hetzelfde. Daarnaast kan door het aanmeten van een spalk de hand ontlast worden zodat deze de rust krijgt die nodig is. Alle handtherapeuten binnen het Hand & Pols Centrum hebben de skills om een spalk op maat te maken.”
“In principe zien we de patiënten 1 keer per week voor een behandeling van een half uur per discipline. In de ideale situatie krijgt de patiënt aansluitend een half uur ergotherapie en een half uur fysiotherapie. We behandelen weliswaar één op één, maar omdat we vaak met elkaar in een open ruimte zitten, kunnen we altijd collega’s om advies of ondersteuning vragen. Na enkele weken volgt meestal een evaluatie. Dan kijken we wat nog meer nodig is om de revalidatie tot een goed einde te brengen. Of kan het zijn dat er geen hulpvraag meer is en ronden we het traject af.”
“We doen er alles aan om het welbevinden van de patiënt te verbeteren”
Interdisciplinair overleg
“De complexere patiënten worden besproken in ons interdisciplinair overleg, waarbij iedereen vanuit zijn of haar expertise oplossingen kan aandragen. Soms wordt de psycholoog of maatschappelijk werker ingeschakeld om psychische klachten of stress te helpen verminderen. De psycholoog kan bijvoorbeeld met behulp van EMDR veel betekenen bij het verwerken van een trauma. De maatschappelijk werker kan heel praktisch behulpzaam zijn door te bemiddelen in een verstoorde arbeidsrelatie of door de patiënt te ondersteunen bij het aanvragen van huishoudelijke ondersteuning bijvoorbeeld. We doen er alles aan om het welbevinden van de patiënt te verbeteren.”
“Ik richt me niet alleen op de handen, maar heb ook oog voor de mens achter de handen”
Wat typeert jou als therapeut?
“Als therapeut ben ik eerlijk en empathisch; mensen weten wat ze aan mij hebben. Dat is het voordeel van psychologisch geschoold te zijn. Ik richt me niet alleen op de handen, maar heb ook oog voor de mens achter de handen. Soms wordt de achterliggende hulpvraag niet direct duidelijk tijdens het eerste consult. Gedurende de behandeling bouwen we echter vertrouwen op, waardoor patiënten vaak meer open durven te zijn.”
“Een mooi voorbeeld daarvan was een jonge dame met diverse klachten. De symptomen leken op overbelasting en daarop werd therapie opgestart. Ik voelde echter veel weerstand bij de patiënt, hoewel ze dit niet direct communiceerde. Op een gegeven moment heb ik dit besproken en eerlijk gezegd dat ik het gevoel had dat we niet vooruit kwamen. Toen vertelde ze dat ze zichzelf pijn deed. In overleg met haar hebben we een psycholoog ingeschakeld en uiteindelijk hebben we de therapie succesvol kunnen afronden.”
Wat maakt jouw werk bij het Hand & Pols Centrum zo leuk?
“Geen enkele dag is hetzelfde. Elke patiënt is uniek, waardoor het werk constant uitdagend blijft en ik elke dag weer iets nieuws leer. Bovendien krijg ik bij het Hand & Pols Centrum de kans om me voortdurend verder te ontwikkelen. Stilstand is hier geen optie, en dat maakt het werken hier zo aantrekkelijk voor mij.”
Wat zijn voorbeelden die je altijd bij zijn gebleven?
“De patiënten die me het meest bijblijven, zijn degenen die bij binnenkomst denken dat er niets meer aan te doen is en de hoop al hebben opgegeven. Als je dan met hen het traject ingaat en we uiteindelijk samen een goed resultaat behalen, is dat ontzettend bevredigend.”
Wat krijg je vaak terug van patiënten na afloop?
“Patiënten waarderen het dat we geen valse verwachtingen scheppen. We zijn eerlijk en realistisch en we leggen ook alles heel duidelijk uit. Ik gebruik soms ook eenvoudige beeldspraak, die de patiënt vaak direct inzicht geeft in zijn eigen handelen. Bijvoorbeeld: ‘Alleen een auto kan in korte tijd van nul naar honderd, jij kan dat niet.’ We betrekken onze patiënten bij elke stap van het proces en luisteren ook goed naar de patiënt. Patiënten voelen zich gehoord. Daarnaast wordt mijn humor die ik in mijn therapie gebruik, ook wel gewaardeerd. Ik vind het een ontzettend mooi beroep en ik doe mijn werk met heel veel plezier.”
